Monika Wacikowska – Prawnik, Specjalizująca się w Prawie Pracy, Czasie Pracy oraz Wynagrodzeniach od strony prawnej. Były pracownik Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy – ogólnopolski koordynator kontroli dotyczących czasu pracy prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy. Członek grona prawników dokonujących wspólnych interpretacji PIP, Ministerstwa Transportu i ITD w zakresie przepisów o czasie pracy kierowców, konsultant zmian w zakresie przepisów o czasie pracy w zakładach opieki zdrowotnej. Szkoleniowiec z dużym doświadczeniem.  Autorka książki,,Płace w orzecznictwie Sądu Najwyższego” oraz licznych publikacji z zakresu prawa pracy m.in. dla Wydawnictwa INFOR, C.H. Beck, Wiedza i Praktyka, Rzeczpospolita. Konsultant Portalu zajmującego się w doradztwem w zakresie prawa pracy.

Program opracowała Monika Wacikowska. Zakaz wszelkiego kopiowania, powielania programu bez zgody autora.

PROGRAM SZKOLENIA

I DZIEŃ 

Luka płacowa zgodnie z dyrektywą europejską z 2023 r. – jak pracodawca powinien przygotować się do wdrożenia przepisów w tym zakresie

• Czym jest luka płacowa i jak należy przygotować się do jej usuwania, zgodnie z dyrektywą europejską przyjętą w 2023 r.?
• Jakie świadczenia oraz aspekty będą podlegały ocenie pod kątem luki płacowej?
• Czym będzie taka sama praca lub praca o takiej samej wartości – przyjmowane do oceny pod kątem luki płacowej?
• Co oznaczać będzie przejrzystość wynagrodzeń przed podjęciem zatrudnienia oraz w jego trakcie?
• W jakich przypadkach możliwe będzie różnicowanie wynagrodzeń na takich samych stanowiskach?
• Czy przepisy o luce płacowej obejmą także szczególne kategorie pracowników m.in. pracowników tymczasowych, studentów, praktykantów, stażystów i innych?
• Czy luka płacowa będzie musiała być również usuwana w zakresie spółek powiązanych, holdingów czy podmiotów publicznych, dla których obowiązują te same przepisy wynagrodzeniowe?
• Jakie pytania podczas rozmowy rekrutacyjnej będą niedozwolone w związku z usuwaniem luki płacowej?
• Jakie będą uprawnienia pracownika dotkniętego luką płacową, jaka będzie wysokość odszkodowania z tego tytułu, jaki będzie okres przedawnienia roszczeń z tego tytułu oraz kto będzie obciążony kosztami postępowania sądowego w tym zakresie?
• Kto będzie objęty ciężarem dowodowym w sprawach dotyczących luki płacowej?
• Jaki będą kary dla pracodawców za naruszenia obowiązków w zakresie związanym z likwidacją luki płacowej?
• Jakie obowiązki będą ciążyły na pracodawcach w związku z likwidacją luki płacowej (ustanowienie przejrzystości wynagrodzenia dla kandydatów do pracy oraz dla zatrudnionych, wdrożenie obsługi wniosków pracowników w związku z przejrzystością wynagrodzenia, ustalenie kryteriów stosowanych do określania poziomów wynagrodzenia i progresji wynagrodzenia, składanie/publikacja sprawozdań z wynagrodzeń).
• Jak obowiązki związane z likwidacją luki płacowej wpłyną na przepisy o ochronie danych osobowych?

Obowiązujące od 2024 r. nowe wymogi dla pracodawców w stosunku do pracowników pracujących przy monitorach ekranowych

• Na czym polegają nowe wymogi dla pracodawcy w stosunku do pracowników pracujących na komputerach?
• W stosunku do jakich pracowników muszą być zrealizowane, a jakich pracowników mogą pominąć?
• Jaki wpływ nowe obowiązki pracodawców w stosunku do pracowników pracujących przy monitorach ekranowych wpłyną na pracowników wykonujących pracę zdalną stałą i okazjonalną?
• Jakie są nowe zasady finansowania okularów korekcyjnych?
• Czy owe wymogi muszą być realizowane także w stosunku do ochroniarzy i portierów, którzy monitorują systemy wizyjne?

Rewolucyjne orzeczenie TSUE w sprawie pracowników niepełnoetatowych i jego wpływ na sytuację polskich pracodawców i pracowników

• Zakres przedmiotowy orzeczenia TSUE w sprawie pracowników niepełnoetatowych i ich limitu godzin ponadwymiarowych.
• Jaki wpływ na polskich pracodawców oraz zatrudnionych w Polsce pracowników niepełnoetatowych ma w/w orzeczenie?
• Jak należy ustalać limit niepełnoetatowca, zgodnie z obowiązującymi przepisami po wydaniu w/w orzeczenia?

Urlopy wypoczynkowe – trudne zagadnienia

• Jaki charakter ma plan urlopowy – czy należy w nim planować zaległy urlop wypoczynkowy i co się dzieje, jeśli pracownik nie chce wykorzystać albo pracodawca nie może udzielić pracownikowi urlopu w zaplanowanym w planie terminie oraz czy można nie tworzyć planu urlopowego i jakie są tego konsekwencje?
• Jak udzielać urlopu pracownikowi zatrudnionemu w zadaniowym lub równoważnym systemie czasu pracy?
• Czym jest 14-dniowy urlop wypoczynkowy i jakie faktycznie dni obejmuje?
• Czy pracodawca musi udzielić pracownikowi 14-dniowego urlopu wypoczynkowego, jeśli pracownik tego nie chce?
• Czy pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu zaległego do końca września kolejnego roku, jeśli pracownik nie chce go wykorzystać?
• Czy pracodawca ma prawo zobowiązać pracownika do skorzystania z urlopu zaległego i czy może narzucić pracownikowi jego termin?
• Czy pracodawca ma prawo nie udzielić pracownikowi urlopu na żądanie?

Dni wolne od pracy – ciekawe aspekty

• Czy pracodawca może nie udzielić pracownikowi wolnego z powodu działania siły wyższej lub urlop opiekuńczego oraz czy pracownik o to wolne może lub powinien wnioskować z wyprzedzeniem i jakie są tego konsekwencje?
• Czy pracodawca może nie udzielić pracownikowi-rodzicowi dnia na opiekę nad dzieckiem – zaskakujące konsekwencje obowiązujących przepisów?
• Czy pracownicy-rodzice mogą podzielić pomiędzy siebie dwa dni na opiekę nad dzieckiem?
• Czy pracownik ma obowiązek powiadomić pracodawcę z wyprzedzeniem o chęci skorzystania z wolnego na oddanie krwi i czy pracodawca ma prawo takiego wolnego nie udzielić?

Dokumentacja pracownicza po ostatniej zmianie przepisów

• Czym jest forma elektroniczna dokumentu i czym się różni od postaci elektronicznej?
• Czym jest forma pisemna dokumentu i czym się różni od postaci papierowej?
• Dlaczego mail to nie postać elektroniczna oświadczenia woli oraz czy pracownik może składać wnioski (np. urlopowe lub o wolne z tytułu działania siły wyższej) i oświadczenia w drodze mailowej – zaskakujące skutki nowych przepisów?
• Czy możliwe jest podpisanie (np. w przypadku pracy zdalnej) umowy lub aneksu w formie elektronicznej w taki sposób, że pracodawca przesyła podpisany elektronicznie dokument, a pracownik go drukuje, podpisuje i odsyła skan?
• Na ile części obowiązkowo musi być podzielona teczka osobowa i czy koniecznie musi obejmować nową dodatkową część E?
• Jak należy stworzyć nową wymaganą część E teczki osobowej i czy trzeba ją tworzyć, jeśli w formie nie są prowadzone kontrole prewencyjne trzeźwości?
• Dlaczego po zmianie przepisów warto dzielić teczki osobowe nie tylko na części, ale również na podczęści?
• Jakie nowe dokumenty w przypadku pracy zdalnej należy przechowywać w teczce osobowej, a jakie poza teczką?
• Czy można nie wpisywać w informacji o warunkach zatrudnienia informacji o wymiarze urlopu, jeśli pracownik ma dostęp do elektronicznego portalu pracowniczego, w którym ten wymiar może sprawdzić?
• Czy w informacji o warunkach zatrudnienia informujemy o przerwie na karmienie lub o przerwie od pracy przy komputerze?
• Jak określić dobowy i tygodniowy wymiar czasu pracy w informacji o warunkach zatrudnienia pracownika zadaniowego?
• Co oznacza obowiązek przekazania pracownikowi informacji o warunkach zatrudnienia w terminie 7 dni od dopuszczenia do pracy?
• Czy w informacji o instytucji zabezpieczenia społecznego należy wpisywać informację o PPK lub PPE?
• Czy w teczce osobowej trzeba zamieszczać oryginały czy kopie dokumentów ze wstępnych badań lekarskich od poprzedniego pracodawcy, w związku z tym, że coraz więcej pracodawców z nich korzysta – stanowisko urzędowe.
• Ile i jakie daty powinny pojawić się w umowie o pracę i czym jest dzień nawiązania stosunku pracy, dzień zwarcia umowy oraz dzień rozpoczęcia pracy – oraz dlaczego te terminy po zmianie przepisów stały się ważniejsze niż dotychczas.
• Jak prowadzić ewidencję i listę obecności pracowników zdalnych – po zmianie przepisów?

Nawiązywanie i rozwiązywanie umów o pracę – z uwzględnieniem znowelizowanych przepisów

• Jak nowe przepisy wpłynęła na treść umowy o pracę i czy jest możliwe po zmianie przepisów, aby umowa na zastępstwo nie miała w sobie konkretnego terminu, do którego została zawarta.
• Kiedy wprowadzenie pracy zdalnej musi znaleźć odzwierciedlenie w zapisach umowy o pracę, a kiedy pracy zdalnej nie powinno się wpisywać do umowy?
• Jak ustalić miejsce pracy pracownika pracującego częściowo zdalnie i częściowo w siedzibie pracodawcy?
• Na co należy uważać wpisując w umowie o pracę na okres próbny zamiar co do kolejnej umowy lub klauzulę o jej wydłużeniu?
• Jak prawidłowo przygotować wypowiedzenie umowy na czas określony i jaki podać powód jej zakończenia?
• Kiedy pracodawca ma obowiązek uzasadnić rozwiązanie umowy na okres próbny oraz nienawiązanie po okresie próbnym kolejnej umowy – i jak to prawidłowo zrobić?
• Jakie roszczenia po zmianie przepisów przysługują pracownikowi z niezgodnego z przepisami rozwiązania umowy na czas określony, a jakie z tytułu rozwiązania umowy na czas nieokreślony oraz na okres próbny?
• Czy pracownik, może domagać się zawarcia po okresie próbnym kolejnej umowy, jeśli wykaże, że umowa taka nie została z nim nawiązana niezgodnie z przepisami?
• Czy umowa na zastępstwo rozwiązuje się automatycznie po powrocie pracownika zastępowanego do pracy czy trzeba ją wypowiedzieć – najczęściej popełniane błędy?
• Czy rozwiązanie lub zmiana umowy o pracę pracownika zdalnego może być dokonana mailem?

Szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe i podróże służbowe

• Jakie nowe dokumenty w związku ze zmianą przepisów o szkoleniach powinny pojawić się u pracodawcy?
• Nowy sposób rozliczania podróży służbowych w ramach szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe pracownika – konsekwencje zmian przepisów.
• Czy pracownik, który pobiera naukę na studiach wyższych dofinansowaną przez pracodawcę ma prawo do dni wolnych z tego tytułu – poważne zmiany przepisów i ich konsekwencje?
• Czy pracownik zdalny wezwany do pracy w siedzibie odbywa podróż służbową?
• Czy pracownik zdalny odbywający szkolenie poza miejscem zamieszkania jest w podróży służbowej?
• Jakie dokumenty pracodawca ma obowiązek gromadzić w związku z odbywaniem przez pracowników szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe lub nauki na studiach wyższych?
• Czy pracownik zdalny wykonujący badania profilaktyczne – wstępne, okresowe lub kontrolne ma prawo do świadczeń z tytułu podróży służbowej?

Przerwy w pracy

• Czy przerwa na karmienie wlicza się do czasu, od którego zależy liczba przerwa wliczanych do czasu pracy w danym dniu?
• Jaka jest wzajemna relacja przerwy na karmienie i dodatkowych nowych przerw w pracy?
• Czy nowe przerwy w pracy mogą być kumulowane przez pracowników w danym dniu?
• Czy nowe przerwy w pracy występują także u pracowników, którzy mają ustanowione dodatkowe przerwy w pracy – np. przerwę niewliczaną do czasu pracy lub przerwy dla pracowników z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności?
• Czy przerwy w pracy mogą być pomniejszane o przerwy „na papierosa”?

Uprawnienia rodzicielskie – trudne przypadki

• Czy ojciec może skorzystać z urlopu rodzicielskiego, jeśli matka nie jest zatrudniona?
• Czy ojciec może skorzystać z urlopu rodzicielskiego, jeśli nie wykorzystał jeszcze urlopu ojcowskiego?
• Czy ojciec może skorzystać z urlopu rodzicielskiego podczas urlopu macierzyńskiego matki?
• Kiedy ojciec najwcześniej może rozpocząć urlop rodzicielski?
• Czy rodzice mogą korzystać równolegle z urlopu rodzicielskiego?
• Czy urlop rodzicielski może być wykorzystany na pojedyncze dni – zaskakujące konsekwencje nowych przepisów?
• Czy obydwoje rodzice dziecka mogą złożyć wniosek o elastyczną organizację, czy jest to uprawnienie tylko dla jednego z rodziców?
• Czy wniosek o elastyczną organizację dla pracownika-rodzica może być złożony tylko na kilka dni, a jeśli tak, to minimalnie na ile i jak często
• Czy można jednemu pracownikowi-rodzicowi udzielić zgody na elastyczną organizację pracy, a innemu odmówić zgody na taki wniosek?

Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego

• Czy pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim ma obowiązek utrzymywać kontakt ze swoim pracodawcą – rewolucyjne orzeczenie SN?
• Ile czasu pracodawca ma na rozwiązanie umowy o pracę licząc od daty skonsultowania tego zamiaru z ograniczają związkową?
• Czy składnikiem wynagrodzenia jest prowizja, do której pracownik nabywa prawo po zakończeniu stosunku pracy i jaki ma ona wpływ na pochodne wynagrodzenia?
• Czy wprowadzenie układem zbiorowym pracy (lub protokołem dodatkowym) mniej korzystnych dla pracowników warunków nabywania i ustalania wysokości niektórych składników wynagrodzenia za pracę wymaga wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę?
• Termin na wypłatę należności z tytułu podróży służbowej – czy jest taki sam jak na wypłatę wynagrodzenia?
• W jakich okolicznościach można pozbawić pracownika szczególnie chronionego ochrony prawnej – np. przed wypowiedzeniem umowy o pracę?

II DZIEŃ 

Systemy wynagradzania jako podstawa ustalania wynagrodzeń w firmie

• Jakie systemy wynagradzania można stosować w firmach?
• Jaki system wynagradzania najkorzystniej przyjąć w stosunku do poszczególnych grup pracowników?
• Kiedy możliwe jest różnicowanie wynagrodzenia w stosunku do różnych pracowników, żeby nie narazić się na zarzut dyskryminacji?
• Jakie dodatkowe składniki wynagrodzenia warto wprowadzić dla pracowników i o czym pamiętać zapisując je w regulaminie wynagradzania lub umowach o pracę?
• W jakie pułapki nie dać się złapać ustanawiając premie i nagrody?
• Czym różni się premia od nagrody i jakie są skutki prawne wprowadzenia jednej i drugiej?
• Czym jest premia regulaminowa oraz czy przepisy ustanawiają premię uznaniową?
• Jakie są skutki prawne ustalenia premii i nagrody i jaki mają one wpływ na wynagrodzenie za nadgodziny oraz wynagrodzenie urlopowe i chorobowe – najczęściej popełniane błędy?
• Jakie zapisy z zakresu wynagrodzeń należy umieścić w regulaminie pracy, a jakie w regulaminie wynagradzania oraz w umowie o pracę?
• Jakich błędów uniknąć tworząc zapisy regulaminowe oraz zapisy umowne w zakresie wynagradzania?

Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych

• Co zaliczamy do normalnego wynagrodzenia za pracę nadliczbową?
• Jak obliczyć normalne wynagrodzenie za pracę w zależności od stosowanych składników wynagrodzenia. – najczęściej popełniane błędy?
• Czy premie, dodatki stażowe i inne składniki wynagradzania wliczane są do normalnego wynagrodzenia za nadgodziny?
• Jak obliczyć dodatki za pracę nadliczbową przy zasadniczej godzinowej lub miesięcznej stawce wynagrodzenia?
• W jakich terminach należy wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za nadgodziny, a kiedy dodatek?
• Jak prawidłowo wypłacić wynagrodzenie przy udzielaniu czasu wolnego za nadgodziny – najczęściej popełniane błędy?
• Kiedy nie opłaca się oddawać czasu wolnego za nadgodziny?
• Dlaczego często wypłata dodatków za nadgodziny jest dużo bardziej opłacalna niż oddanie czasu wolnego?
• W jakie pułapki nie dać się złapać wypłacać wynagrodzenie za dodatkową pracę?
• Jak ustalić pieniężną rekompensatę za nadgodziny pracowników zarządzających i kiedy ona się należy, a kiedy nie?

Rekompensata za dodatkową pracę w sobotę (dniu wolnym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy), niedzielę i święto

• Kiedy pracownikowi należy się dodatkowa rekompensata za pracę w sobotę, niedzielę i święto?
• Jak prawidłowo ustalić wynagrodzenie w przypadku oddawania wolnego za pracę w niedzielę i święto – w zależności od miesiąca i okresu rozliczeniowego – najczęściej popełniane błędy?
• Jaki wpływ na wynagrodzenie pracownika ma oddawanie dnia wolnego i jak to najlepiej zorganizować, aby nie powodowało podwójnych kosztów pracodawcy?
• Jak ustalić wynagrodzenie i dodatek z tytułu pracy w sobotę, niedzielę i święto, jeśli pracownikowi nie został oddany dzień wolny oraz kiedy wypłacić poszczególne składniki wynagrodzenia z tego tytułu?
• Jak ustalić pieniężną rekompensatę za pracę w sobotę, niedzielę i święto pracowników zarządzających i kiedy ona się należy, a kiedy nie?

Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy

• Jak ustalić wynagrodzenie za czas szkolenia podnoszącego kwalifikacje zawodowe pracownika po zmianie przepisów w 2023 r.?
• Jak ustalić wynagrodzenie za czas pracy w podróży służbowej pracownika – w zależności od jego stanowiska, funkcji i wykonywanych w podróży służbowej zadań?
• Jak ustalić wynagrodzenie za czas badań lekarskich i dlaczego nie stanowi ono wynagrodzenia takiego jak za pracę?
• Jak rozliczyć prawidłowo wyjście prywatne i jego ewentualne odpracowanie – najczęściej popełniane błędy?
• Jak ustalić wynagrodzenie za czas zwolnień rodzicielskich – przerwy na karminie oraz dni wolnego na dziecko – najczęściej popełniane błędy?
• Jak ustalić wynagrodzenie za zwolnienia od pracy – zwolnienie z powodu działania siły wyższej, urlop opiekuńczy oraz urlopy okolicznościowe?

Dodatkowe – obligatoryjne i alternatywne – składniki wynagrodzenia pracowników

• Jakie dodatkowe składniki wynagrodzenia przysługują pracownikom?
• Oprawa emerytalna – kiedy należy ją wypłacić i jak ustalić jej wysokość?
• W jakich okolicznościach pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi odprawę z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w przypadku indywidualnego zwolnienia pracownika (tzw. odprawa ekonomiczna)?
• Jak ustalić wysokość odprawy ekonomicznej?
• Jak obliczyć staż warunkujący wysokość odprawy ekonomicznej?
• Czy pracownikowi, posiadającemu staż i wiek uprawniający do emerytury, którego stosunek pracy uległ zakończeniu na skutek wypowiedzenia z przyczyn niedotyczących pracownika przysługuje odprawa emerytalna i odprawa z tytułu takiego rozwiązania umowy o pracę?
• Czy w przypadku nieprzyjęcia przez pracownika porozumienia lub wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy lub płacy, pracownikowi przysługuje odprawa ekonomiczna – ciekawe orzecznictwo SN?
• Komu oraz w jakich okolicznościach i na podstawie jakich dokumentów wypłaca się odprawę pośmiertną, jak ustalić jej wysokość i kiedy się ona nie należy?
• Kiedy pracownikom należy się dodatek stażowy i jak ustalić okres uprawniający do jego nabycia i warunkujący jego wysokość?
• Jak postąpić w przypadku doniesienia przez pracownika w trakcie istnienia stosunku pracy dokumentu, z którego wynika dłuższy niż przyjęty do wypłaty dodatku staż pracy?
• Jak ustalić wynagrodzenie i dodatki za dyżur pracowniczy – różne uprawnienia pracowników?

Wynagrodzenie urlopowe i ekwiwalent za urlop

• Jakie składniki wliczamy do średniej urlopowej pracowników?
• Jakie są zasady ustalania wynagrodzenia urlopowego?
• Jakie są zasady ustalania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy?
• Stałe i zmienne składniki wynagrodzenia – kiedy i w jaki sposób uwzględniamy je w średniej urlopowej i ekwiwalencie za urlop?
• Kiedy nagrodę i premię wliczamy do średniej urlopowej – w jakie pułapki nie dać się złapać?
• Jakie są różnice pomiędzy obliczaniem wynagrodzenie i ekwiwalentu urlopowego?
• Jaki jest współczynnik do ekwiwalentu dla niepełnoetatowców i pracowników pracujących w obniżonych normach czasu pracy.

Wynagrodzenie za czas choroby

• Jakie składniki wliczamy do wynagrodzenia chorobowego?
• Miesięczne, kwartalne i roczne składniki wynagrodzenia w wynagrodzeniu chorobowym.
• W jaki sposób obliczyć wynagrodzeni chorobowe nowego pracownika oraz przy zmianie etatu pracownika?
• Jak i kiedy uwzględniać w wynagrodzeniu chorobowym premie, nagrody i dodatki?
• Minimalna podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego.

Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy

• Jakie działania lub zaniechania z zakresu wynagrodzeń mogą być uznane za wykroczenia?
• Jakie zagadnienia skontroluje inspektor?
• Jakich dokumentów nie ma obowiązku pokazywać organom kontrolnym?
• Jakie kary grożą za poszczególne wykroczenia?
• Kiedy za wykroczenia odpowiada organ zarządzający, a kiedy osoba zarządzająca, kadrowa/y, księgowa/y lub kierownik danej komórki organizacyjnej?